Het is een proces dat bestaat uit een aantal fasen waarin je jezelf en de arbeidsmarkt beter leert kennen. Ook als je nog niet aan het eind van je studie bent is het loopbaanoriëntatietraject interessant om je alvast in te verdiepen. Als je aan de verschillende fasen aandacht hebt besteedt, wordt de overstap naar de arbeidsmarkt en het vinden van een passende baan uiteindelijk gemakkelijker.
Het loopbaanoriëntatieproces bestaat uit 7 fasen die hieronder staan. Daarnaast is het goed je te verdiepen in jouw (loop)baanprofiel.
Fase 1: Ik realiseer me dat ik een (loop)baan kan kiezen
Dit lijkt een open deur. Toch zijn er verschillen in de start van je zoektocht. Denk bijvoorbeeld aan iemand die al vanaf de middelbare school een bepaalde baan/werkveld ambieert en daarvoor alles op alles heeft gezet tijdens zijn studietijd. De zoektocht van deze persoon zal anders zijn dan van iemand die vooral met de dag heeft geleefd en zich bij ontvangst van zijn diploma realiseert dat hij/zij nog geen goed beeld heeft van wat hij/zij wil gaan doen qua werk en hoe daar te komen..
Fase 2: Ik accepteer dat dit een onzeker proces is
Sta hierbij stil en zie dat dit voor iedereen geldt. Het is een proces waarin je deels afhankelijk bent van anderen (bv degene die jou wel of niet aanneemt voor een baan) en er zijn zoveel mogelijkheden dat het je soms kan duizelen. Je kunt onzekerheden voelen als bijvoorbeeld: Ben ik hier wel klaar voor? Medestudenten hebben een veel uitgebreider cv! Of: Ik weet niet goed wat ik wil! Goed dus om je te realiseren dat dit onderdeel is van het proces. Een afwijzing na een brief of gesprek is iets om van te leren en weer een volgende stap te zetten. Ook jij bent aan het onderzoeken hoe die arbeidsmarkt er eigenlijk uit ziet.
Fase 3: Ik weet wat mijn waarden/kwaliteiten/eigenschappen zijn
Hoe goed ken jij jezelf eigenlijk? Zelfkennis kan je helpen op allerlei momenten in het loopbaanoriëntatieproces. Je leert beter en met zelfvertrouwen te verwoorden waar je goed in bent en ook handig te vertellen over waar je misschien wat minder goed uit de verf komt. Je leert ook wat jij nu echt belangrijk vindt in werk. Wat helpt met het zoeken naar organisaties en functies, maar ook met het verwoorden waarom jij nou zo enthousiast wordt over wat dat ene bedrijf doet. En enthousiasme werkt altijd aanstekelijk! Grote kans dat een werkgever dan meer van je wil horen.
Fase 4: Ik onderzoek de arbeidsmarkt met een open blik
Gelijk inzoomen op wat jij denkt dat jouw droombaan gaat zijn kan natuurlijk. Echter, zo zie je misschien iets over het hoofd wat goed bij jou kan passen en dat zou jammer zijn. Neem de tijd om eens te onderzoeken wat de arbeidsmarkt allemaal te bieden heeft voor iemand met jouw achtergrond. Misschien wil je research doen en kom je erachter dat dat niet alleen bij de universiteit kan, maar ook bij maatschappelijke organisaties, grote multinationals en consultancy bureaus. Onderzoek en ontdek mogelijkheden die je in eerste instantie nog niet kende. Belangrijk om dit echt met een open blik en met nieuwsgierigheid te doen. Afstrepen van (mogelijke) opties kan in de volgende stappen in het loopbaanoriëntatieproces.
Fase 5: Ik onderzoek en vergelijk mijn opties
Je hebt inmiddels veel nieuwe informatie ontdekt. Zowel over jezelf als over mogelijkheden op de arbeidsmarkt. In deze stap combineer je die kennis. Je kijkt wat er nu binnen de arbeidsmarkt bij jouw waarden, kwaliteiten, kennis en vaardigheden past. Zo wordt alle verzamelde informatie geclusterd en komen er mogelijk verschillende scenario’s uit waarmee je aan de slag kan.
Fase 6: Ik neem een besluit
Je besluit dat bepaalde branches/thema’s/typeorganisaties/type werk beter bij jou past dan andere opties. Bij deze organisaties (binnen je gekozen branches) ga je op zoek naar de mogelijkheden en maak je een selectie van concrete acties.
Fase 7: Ik zorg voor de uitvoering van mijn plan
Hier wordt het dan toch echt concreet. Je gaat praten (netwerken) met iemand uit het bedrijf, je schrijft een (open) sollicitatie, je bereidt je voor op een sollicitatiegesprek of een assessment.
